Ogród wertykalny to metoda uprawy roślin w pionie. Ten typ ogrodu jest znany również jako zielona ściana lub żywa ściana z roślin. Konstrukcja może być wolnostojąca lub przymocowana na ścianach, specjalnie przystosowanych panelach i innych podporach. Istnieją różne typy zielonych ścian: zewnętrzne i wewnętrzne ogrody wertykalne. To podejście do uprawy roślin umożliwia posadzenie wielu roślin na budynkach. Zielone ściany z żywych roślin są alternatywą dla standardowych kwiatów doniczkowych. Ogród wertykalny to rozwiązanie dające oszczędność miejsca i wody przy dużej liczbie sadzonek. Poza praktycznymi zaletami zielona ściana z żywych roślin wyróżnia się ciekawym wyglądem. Wertykalna uprawa dosłownie wznosi tradycyjne ogrodnictwo na wyższy poziom.
Historia zielonych ścian
Chociaż zielone ściany z żywych roślin obecnie spotykamy w nowoczesnych wnętrzach ich historia sięga czasów starożytnego Babilonu. Pierwsze wzmianki dotyczące pionowej uprawy zieleni sięgają VII wieku przed naszą erą. W tamtym czasie król Nabuchodonozor II, podarował swojej żonie niezwykły prezent – wiszące ogrody. Niewiarygodną konstrukcję, uznaną za jeden z siedmiu cudów świata starożytnego, umieszczono na wznoszących się tarasach. Zwisające z dachów pnącza zasłaniały mury pałacu tworząc wrażenie unoszących się w powietrzu. System kanałów, przepływających przez wszystkie poziomy tarasów chroniły zielone ściany przed wyschnięciem. Kilka wieków później rzymianie rozpowszechnili wertykalność w uprawie winorośli. Rośliny sadzono w pobliżu ścian lub podpierano kratami. Od Greków zaczerpnęli wiedzę na temat systemu kaskadowego, który upraszczał nawadnianie roślin w ogrodzie wertykalnym. Kompozycja wertykalna miała uzasadnienie praktycznie, umożliwiając roślinie łatwiejszy wzrost i rozwój owoców. Dopiero w latach 80-tych Patrick Blanc, ceniony projektant branży botanicznej zrewolucjonizował pomysł na ogród wertykalny stając się inspiracją dla wielu architektów na całym świecie.
Ogród wertykalny – wady i zalety
Rośliny w uprawie wertykalnej to między innymi estetyczne urozmaicenie przestrzeni. Zielone ściany wnoszą element flory do miejskiej przestrzeni, ulepszając jakość powietrza i wygląd otoczenia. Ogród wertykalny gromadzi różne gatunki roślin. Dzięki temu przyczynia się do wzrostu bioróżnorodności. Ponadto rośliny absorbują ciepło, co może pomóc w regulacji temperatury budynków i ich otoczenia. Żywa zielona ściana umożliwia uprawę roślin na ograniczonej przestrzeni, co jest kluczowe zwłaszcza w miastach, gdzie trudno o znalezienie miejsca dla kompozycji horyzontalnej. Rzadko wspominana zdolność absorpcji dźwięków przez rośliny sprawia, że ogród wertykalny chroni przed hałasem. Zielona ściana stanowi naturalną barierę akustyczną. Zieleń filtruje także inne zanieczyszczenia powietrza, takie jak metale ciężkie czy alergeny, tworząc zdrowe i spokojne otoczenie. Ogród wertykalny wiąże się także z koniecznością regularnej pielęgnacji i nadzoru. Aby zachować zielone ściany z żywych roślin w doskonałym stanie, należy monitorować wzrost roślin oraz utrzymywać sprawny system nawadniania. Uprawa wertykalna generuje nieduże koszty związane z konstrukcją i serwisem zielonej ściany. Żadna roślina nie żyje wiecznie i nawet najlepsza pielęgnacja nie powstrzyma naturalnego procesu obumierania. W związku z tym, może zaistnieć potrzeba wymiany pojedynczych sadzonek na nowe raz na jakiś czas. Regularna konserwacja i kontrolowanie rozwoju sadzonek pozwoli jednak cieszyć się bliskością przyrody jaki zapewnia zielona ściana.
Typy ogrodów wertykalnych
Wyróżniamy różne rodzaje zielonych ścian. Podział ma miejsce ze względu na sposób nawadniania roślin, ale także na miejsce, gdzie znajduje się żywa ściana z roślin.
Ogród wertykalny wewnętrzny
Ogród wertykalny we wnętrzu jest zasilany wodą z wodociągu, a jej nadmiar jest odprowadzany do kanalizacji. Ogrody wertykalne podłączone do wodociągu i kanalizacji mogą być instalowane albo bezpośrednio od poziomu posadzki, albo zawieszone na pewnej wysokości nad nią. Za właściwe funkcjonowanie zielonej ściany odpowiada specjalny sterownik regulujący nawadnianie i oświetlenie.
Ogrody wertykalne z podlewaniem ze zbiornika
Zielona ściana nawadniana ze zbiornika na wodę to specyficzny typ ogrodu, który wyróżnia się sposobem czerpania wody do podlewania roślin. Takie żywe ściany są często wykonywane w miejscach, gdzie brakuje dostępu do instalacji wodno-kanalizacyjnych. Atutem tego rozwiązania jest możliwość zainstalowania tego typu ogrodu przy użyciu jedynie zasilania elektrycznego (gniazdko 230V).
Ogród wertykalny zewnętrzny
Zewnętrzne zielone ściany z żywych roślin to możliwość zaaranżowania elewacji budynku, ale nie tylko. Ogród wertykalny zewnętrzny może być budowany od podstaw także na wolnostojących podporach.
Mobilny ogród wertykalny
Stosowany, gdy nośność ściany jest niewystarczająca, a sprostanie wymaganiom wodnym w postaci przyłączy kanalizacyjnych jest trudne lub łączy się z niechcianym remontem. Mobilne zielone ściany z żywych roślin mogą funkcjonować w dowolnym miejscu w domu lub sezonowo na zewnątrz.
Montaż ogrodu wertykalnego – możesz zrobić to sam!
Oprócz kompleksowej usługi montażu powyższych typów ogrodów wertykalnych w sprzedaży posiadamy również zestawy gotowych elementów do samodzielnego złożenia oraz panele Vertical Planter PlantaUp. Dzięki temu każdy może skonstruować swój własny ogród wertykalny.
Wpływ ogrodu wertykalnego na środowisko
Zielone ściany z żywych roślin coraz częściej pojawiają się w nowoczesnych domach czy biurach i w przestrzeniach miejskich. Kompozycje wertykalne zyskują popularność ze względu na niepowtarzalne walory estetyczne oraz wpływ na otoczenie. Żywa zielona ściana nadąża za ciągle zmieniającymi się trendami dzięki korzyściom jakie niesie dla środowiska. Wprowadzając naturę do miast i wnętrz umożliwia ludziom powrót do przyrody. Rośliny oczyszczają powietrze, zwiększają bioróżnorodność w miejscu, w którym się znajdują, absorbują ciepło i hałas… Bez wątpienia wnoszą więcej korzyści dla planety niż formy martwe: zużywające energię elektryczną iluminacje świetlne czy kosztowne betonowe pomniki. Zielone ściany z żywych roślin mogą pełnić też funkcję edukacyjną, stanowią interaktywne narzędzie pozwalające na bezpośredni kontakt z światem flory. Uczestnictwo w tworzeniu ogrodu daje możliwość obserwacji wpływu roślin na redukcję emisji dwutlenku węgla, filtrację powietrza czy wpływ zazielenienia na jakość życia w mieście. Zielone ściany z żywych roślin umieszczane w placówkach edukacyjnych, szkołach czy strefach publicznych wpływają nie tylko na wygląd tych miejsc, ale podnoszą świadomość w temacie zrównoważonego rozwoju i dbałości o środowisko.
Aby ogród wertykalny pełnił funkcję proekologiczną, konieczna jest stała dążność do optymalizacji procesów wytwarzania modułów oraz monitorowanie zużycia zasobów już w trakcie użytkowania ścianki. Dlatego tak ważny jest wybór konstrukcji stworzonych z materiałów z odzysku wyposażonych w technologię oszczędzającą wodę takich jak panel Vertical Planter PlantaUp.